W dniu 27 stycznia 2023 r., wchodzi w życie nowelizacja ustawy Prawo budowlane, wprowadzająca do ww. ustawy przepisy nowego rozdziału 5 a, kreujące normatywną podstawę dla możliwości prowadzenia dziennika budowy w formie elektronicznej. Zgodnie z treścią nowelizowanych przepisów, dziennik budowy będzie mógł być prowadzony w postaci papierowej, z uwzględnieniem art. 47v ww. ustawy albo w postaci elektronicznej. Jednocześnie, ustawodawca wskazał, iż możliwości prowadzenia dziennika budowy w formie elektronicznej nie stosuje się do robót budowlanych na terenach zamkniętych ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej.

Tradycyjny papierowy dziennik budowy zyskuje zatem alternatywę w postaci dziennika elektronicznego, prowadzonego w systemie Elektronicznego Dziennika Budowy (EBD) wraz z dostępu do aplikacji EDB. Proponowane narzędzie ma na celu szereg ułatwień w procesie zarządzania budową (w tym możliwość zdalnego monitorowania przez inwestora wpisów w dzienniku budowy, praktycznie z dowolnego miejsca mającego dostęp do sieci Internet). Jednocześnie, ustawodawca w art. 47v ustawy Prawo budowlane wskazał datę graniczną: 31 grudnia 2029 r., jako termin do którego wydawane będą papierowe dzienniki budowy (z wyjątkiem dzienników budowy dotyczących robót budowlanych na terenach zamkniętych ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej).

Porządkowo należy również wskazać, iż w celu wystąpienia o wydanie dziennika budowy prowadzonego w postaci elektronicznej oraz dokonywania wpisów w tym dzienniku, inwestor oraz osoby uprawnione do dokonywania wpisów są obowiązane posiadać konto w systemie EDB. Osoba, która założyła konto w systemie EDB, staje się wyłącznym użytkownikiem tego konta (system EDB zabezpiecza konto przed dostępem osób trzecich). Ponadto, system EDB zawiera zabezpieczenia uniemożliwiające zmianę wprowadzonych danych oraz utratę tych danych i wpisów. System EDB zapewnia także rozliczalność wprowadzonych danych i dokonanych wpisów oraz dostępność i integralność tych danych i wpisów.

Wskazana powyżej nowelizacja ustawy Prawo budowlane dotycząca elektronicznego dziennika budowy, jest kolejnym elementem cyfryzacji procesu budowlanego, który rozpoczął się w lipcu 2020 r. uruchomieniem strony e-Budownictwo (https://e-budownictwo.gunb.gov.pl/). Kolejno w lutym 2021 r. weszły w życie przepisy, które umożliwiły składanie za pośrednictwem drogi elektronicznej wniosków w procesie budowlanym, w tym kluczowego i najbardziej oczekiwanego elektronicznego wniosku o pozwolenie na budowę (od lipca 2021 r.).

Ułatwieniem stał się również System e-CRUB, który zastąpił dotychczasowy Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (CRUB). System zarządzany jest przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) na podstawie danych z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie – Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa i Izby Architektów RP.

e-CRUB działa pod adresem strony internetowej https://e-crub.gunb.gov.pl

Warto również wskazać, iż na mocy ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, dodano do ustawy – Prawo budowlane także nowy rozdział 5d dotyczący prowadzenia Cyfrowej Książki Obiektu Budowlanego (c-KOB). c-KOB dostępna jest pod adresem https://c-kob.gunb.gov.pl, dając możliwość gromadzenia informacji oraz szybkiego udostępniania danych dotyczących nieruchomości odpowiednim instytucjom. Jak wskazuje ustawodawca celem powstania c-KOB jest m.in. podwyższenie standardu bezpieczeństwa obiektów budowlanych.

Kierunek dokonywanych nowelizacji wydaje się słuszny, a zaproponowane przez ustawodawcę rozwiązania i narzędzia dążą do ujednolicenia i usprawnienia procesu budowlanego w Polsce. W powyższym kontekście warto wskazać, iż na poziomie Unii Europejskiej planowane jest utworzenie europejskiej przestrzeni danych dotyczących budownictwa („European Construction Data Space”) w celu zebrania informacji generowanych przez branżę budowlaną. Według UE ww. cyfryzacja ma dążyć do poprawy wydajności procesów budowlanych, wsparcia obiegu zamkniętego, certyfikacji i identyfikowalności, jak również będzie środkiem umożliwiającym osiągnięcie lepszego zagospodarowania środowiska.

Naszym zdaniem cyfryzacja procesu budowlanego niesie istotne ułatwienia zarówno dla inwestorów będących osobami fizycznymi, jak również dla inwestorów instancjonalnych czy branżowych, prowadzących wielomilionowe inwestycje. Stanowi także pomoc oraz istotne usystematyzowanie (w tym w ujęciu bazodanowym) informacji istotnych dla organów administracyjnych i nadzorujących cały proces budowlany. Pozostaje mieć nadzieję, że zaproponowane przez ustawodawcę narzędzia będą możliwe do wdrożenia i dalszego rozwoju, a administracja publiczna będzie gotowa na zmiany.

Kancelaria będzie monitorowała dalsze działania ustawodawcy dotyczące cyfryzacji procesu budowlanego. Zachęcamy do śledzenia naszych kolejnych informacji w tym zakresie.